Beslenme ve Diyet

Çocuklar için doğru beslenme büyük önem taşır. Çünkü hem çocuğun sağlıklı gelişimini hem de ilerideki beslenme alışkanlıklarını belirler. Bu çağlardaki sağlıklı beslenmenin etkileri ömür boyu görülür. Çocukluk çağı beslenmesini okul öncesi ve okul çağı diye ayırabiliriz. Okul öncesi dönemde hızlı büyüme ve gelişme sebebiyle hayatın diğer dönemlerine oranla daha çeşitli besin öğelerine ihtiyaç duyulur. Okul çağı ise bedensel ve zihinsel yönden çok aktif olunan bir dönem olduğu için sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir. Tüm bunlar dikkate alınarak, sağlıklı ve doğru beslenme eğitimi çocuklara bu yaşlarda verilmeye başlanmalıdır.

Ergenlik döneminde fiziksel özellikler çok önemsendiği için çocuklar fit görünmeye, zayıf olmaya daha fazla dikkat etmektedirler. Doğru yönlendirilmedikleri takdirde güzel görünmek için kulaktan dolma bilgilerle hareket ederek beslenme rutinlerini bozabilirler. Çocuklarda böyle bir eğilim fark edildiğinde bir beslenme ve diyet uzmanına başvurarak yaşa göre diyet listesi hazırlattırabilirsiniz. 

Gebeler, gebe kalmak isteyenler ve emziren kadınlar için de kişiye özel beslenme önerilerinde bulunulabilir. Gebelikte diyet listesi hazırlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, diyetin bebeğin sağlıklı gelişimini engellememesidir. Ayrıca burada diğer bir amaç da anne adayının aşırı kilo almasını engellemektir.

65 yaş ve üzeri kişilerde doğru beslenmeye gereken özen gösterilmediği zaman vücut çeşitli hastalıklara daha açık hale gelmektedir. Diyabet, kalp - damar hastalıkları, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarının bir sebebi de beslenme alışkanlıklarının yetersiz olmasından kaynaklanmaktadır. 

Sporcular düzenli olarak egzersiz yaptığı için beslenmelerine de dikkat etmeleri çok önemlidir. Yürüyüş, pilates, fitness hangi spor dalıyla uğraşıldığı fark etmeksizin sağlıklı beslenmeyle desteklenmesi gerekir. 

Sporcu diyeti alınan sıvıların ve makro besinlerin türünü, zamanını ve miktarını içerir. Ayrıca bu diyet çeşidinde vitamin, mineral ve supplement desteğinin ne kadar ve ne sıklıkla kullanılması gerektiği de belirlenir. Alınması gereken besin öğeleri ve enerji ihtiyacı yapılan spora göre farklı olacağından ona göre bir diyet listesi hazırlanmalıdır.

Genelde beslenme ve diyet uzmanlarına sağlıklı kilo verme için başvurulur. Ancak bazı kişiler de aşırı zayıf olup kilo alarak daha sağlıklı olmak istemektedir. Çünkü zayıflık her zaman sağlıklı olmak anlamına gelmemektedir. Kilo almak amacıyla başvuran kişilerin vücut kitle indeksine bakılıp ideal kilosuna ulaşması için beslenme programı hazırlanmalıdır.

Günlük alınması gereken ortalama kalori miktarından fazla kalori alınması kilo almaya sebep olurken, bu miktarın altında kalındığında kilo verilir.

• Yanlış ve yetersiz beslenme sonucunda vücudun büyümesi ve gelişmesinde sıkıntılar yaşanır. 
• Besin öğelerinin yetersiz alınmasıyla sebebiyle bağışıklık sistemi zayıflar, vücut hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelir. 
• Mat saçlar, pürüzlü bir cilt, şişkin karın, yorgunluk ve isteksizlik gibi belirtilere sebep olur.
• Sadece fizyolojik olarak değil işgücü, planlama ve yaratıcılık yeteneğini de azaltır.

Sağlıklı beslenme, geleneksel ve sosyal medyada sık sık gündeme gelen konulardan biri. Bu kadar popüler olması sebebiyle de beslenme uzmanı olmayan kişiler bile kolay diyet veya şok diyet adı altında önerilerde bulunup kişileri yanlış yönlendirmektedirler. Oysa beslenme alışkanlıklarını değiştirmedikçe kalıcı zayıflama pek mümkün değildir. Diyet yapanlar mutlaka buna dikkat etmeli ve uzman diyetisyenlerin verdiği diyet listesine göre hareket etmelidirler.

Hamilelikle beraber kilo alımı kaçınılmazdır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus gereksiz kilo almamaktır. Bebeğin sağlıklı gelişimi için 9 - 12 kg arası alınması normal kabul edilir. Çoğul gebeliklerde bu sayı 22 kiloya kadar çıkabilir. Bu rakamların üzerinde kilo alınması doğum sonrası eski hale dönülmesini de zorlaştıracaktır.

Eğer anne adayı hamilelik öncesi kilolu biriyse özenli bir şekilde hazırlanmış bir diyet listesine bağlı kalarak hem kendinin hem de bebeğin sağlığına zarar vermeden diyet yapabilir.

Şok diyet, en az 3 gün en fazla 7 gün süren bir diyet çeşididir. Bu diyet ile hızlı sonuç alınabilir ancak yan etkileri fazladır. Kilo birden alınmadığı gibi birden verilmesi de tehlikelidir. Bu diyetlerin vücuda olan olumsuz etkilerini şöyle sıralayabiliriz:

1. Diyet süresince enerji gereksinimleri yeterince karşılanamaz.
2. Hızlı kilo verildiği için metabolizma üzerinde kalıcı hasarlar oluşur.
3. Yağ dokusundan çok kas dokusu kaybedildiği için metabolizma hızı yavaşlar.
4. Uzun süreli açlık sebebiyle vücutta oluşan ani su kaybı halsizlik, tansiyon düşüklüğü, baş dönmesi ve fenalık hissi gibi belirtilere sebep olur.

• Paketli ürün tüketimi azaltılmalı
• Doymuş yağ tüketimi azaltılmalı
• Yemek ölçüleri iyi ayarlanmalı
• Çay ve kahve gibi içecekler şekersiz tüketilmeli
• Öğün atlamamaya özen gösterilmeli
• Yeterli sıvı tüketimi sağlanmalı
• Hareketsiz bir yaşam tercih edilmemeli, düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır.