Epilepsi Nöbeti Geçiren Birine Nasıl Yardım Edilir?

Epilepsi Tedavisi

Adınız Soyadınız *

Cinsiyetiniz *

Kadın Erkek

Cep Telefonunuz *

E-mail Adresiniz

Onay *

Hizmet sunumu için kişisel bilgilerimin kullanılmasına izin veriyorum. 6998 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında bilgilendirmeye ulaşmak için tıklayınız. KVKK Politikamız

Doğrulama Kodu *

Gönder

Epilepsi, halk arasında sara hastalığı olarak da bilinen, beynin normal elektriksel aktivitelerinin anormal bir şekilde artması sonucunda ortaya çıkan kronik bir nörolojik bozukluktur. Bu hastalık, beynin belirli bölgelerinde ya da genelinde anormal elektriksel deşarjların oluşmasıyla kendini gösterir. Bu durum, tekrarlayan nöbetlere yol açar. Nöbetler, bilinç kaybı, kontrolsüz kas hareketleri, duyusal değişiklikler veya diğer belirtilerle kendini gösterebilir.

Epilepsi, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir; doğuştan gelen beyin anormallikleri, kafa travmaları, beyin enfeksiyonları, tümörler, genetik faktörler ve bazı metabolik hastalıklar epilepsiye yol açabilir. Hastalığın şiddeti, nöbetlerin sıklığı ve türüne bağlı olarak değişir. Epilepsi, ilaç tedavisiyle genellikle kontrol altına alınabilir, ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale veya diğer tedavi yöntemleri de gerekebilir. Epilepsi, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile genellikle yönetilebilir bir durumdur, ancak hastaların yaşam kalitesini etkileyebilir.

Epilepsi Neden Olur?

Epilepsi, beynin elektriksel aktivitesinin anormal bir şekilde artmasına bağlı olarak gelişir. Bu anormal aktivite, beyindeki sinir hücreleri (nöronlar) arasındaki iletişimdeki bozukluklar nedeniyle ortaya çıkar ve nöbetlere yol açar. Epilepsinin nedenleri çok çeşitlidir ve birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. İşte epilepsinin yaygın nedenlerinden bazıları:

Genetik Faktörler: Epilepsi, ailede benzer nörolojik hastalıkların bulunması durumunda daha sık görülür. Genetik yatkınlık, bazı epilepsi türlerinin ortaya çıkmasında önemli bir rol oynar.

Doğum Öncesi Beyin Hasarı: Hamilelik sırasında bebeğin beyninde meydana gelen hasarlar, doğum sırasında yaşanan travmalar veya oksijen eksikliği gibi durumlar epilepsiye yol açabilir.

Kafa Travmaları: Kafa yaralanmaları, beyin sarsıntısı veya ciddi kafa travmaları, beyin dokusunda hasara yol açarak epilepsiye neden olabilir.

Beyin Enfeksiyonları: Menenjit, ensefalit veya diğer beyin enfeksiyonları, beyin dokusunda iltihaplanmaya neden olarak epilepsi gelişimine zemin hazırlayabilir.

Beyin Tümörleri: Beyinde oluşan tümörler, epileptik nöbetlere neden olabilir. Özellikle yetişkinlerde, epilepsinin nedeni bazen beyin tümörleri olabilir.

Beyin Damar Hastalıkları: İnme (felç), beyin damarlarında tıkanıklık veya kanama gibi durumlar, beyin dokusunda hasar oluşturarak epilepsiye yol açabilir.

Gelişimsel Bozukluklar: Otizm, serebral palsi gibi nörolojik gelişimsel bozukluklar da epilepsi riskini artırabilir.

Alkol ve Madde Bağımlılığı: Alkol veya uyuşturucu madde kullanımı, özellikle ani bırakılmaları durumunda epileptik nöbetlere neden olabilir.

Metabolik Bozukluklar: Bazı metabolik hastalıklar, vücuttaki elektrolit dengesizlikleri veya düşük kan şekeri seviyeleri epilepsiye neden olabilir.

Her hastada epilepsinin nedeni farklı olabilir ve bazı durumlarda, epilepsinin nedeni tam olarak belirlenemeyebilir. Bu tür durumlarda, "idiopatik epilepsi" olarak adlandırılır. Epilepsi teşhisi konduğunda, altta yatan nedeni belirlemek için detaylı bir nörolojik değerlendirme ve tetkikler yapılır.

Epilepsi (Sara) Hastalığı Tedavisi

Epilepsi tedavisi, hastanın nöbetlerini kontrol altına almak ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla uygulanır. Tedavi genellikle antiepileptik ilaçlarla başlar. Bu ilaçlar, beyin hücrelerinin aşırı elektriksel aktivitesini baskılayarak nöbetlerin önlenmesine yardımcı olur. Doğru ilaç ve dozaj, hastanın nöbet türüne ve vücut özelliklerine göre belirlenir. Bazı durumlarda, tek bir ilaç yeterli olurken, bazen birden fazla ilacın kombinasyonu gerekebilir.

Eğer ilaç tedavisi nöbetleri kontrol altına almakta yetersiz kalırsa, cerrahi müdahale bir seçenek olabilir. Bu, nöbetlere neden olan beyin bölgesinin cerrahi olarak çıkarılmasını içerebilir. Ayrıca, vagus siniri stimülasyonu gibi alternatif tedavi yöntemleri de uygulanabilir. Bu yöntemde, boyunda bulunan vagus sinirine küçük bir cihaz yerleştirilir ve bu cihaz siniri düzenli olarak uyararak nöbetlerin sayısını azaltır.Tedavi sürecinde, düzenli doktor kontrolleri, yaşam tarzı değişiklikleri ve tetikleyici faktörlerden kaçınma gibi önlemler de önemlidir.

Sara Krizinin Belirtileri 

Sara krizi, yani epileptik nöbetin belirtileri kişiden kişiye ve nöbet türüne göre değişiklik gösterebilir. Genel belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Ani Bilinç Kaybı: Kişi aniden bilinç kaybı yaşayabilir ve çevresine tepki veremez hale gelebilir.
• Kontrolsüz Kas Kasılmaları: Vücudun bir bölgesinde ya da tüm vücutta şiddetli ve kontrolsüz kas kasılmaları (kasılmalar, seğirmeler) olabilir.
• Gözlerin Sabitlenmesi veya Fırlaması: Gözler sabit bir noktaya bakabilir ya da hızlı bir şekilde hareket edebilir.
• Dil veya Yanak Isırma: Nöbet sırasında kişi istem dışı olarak dilini veya yanağını ısırabilir.
• Nefes Darlığı veya Nefesin Geçici Durması: Kısa süreli nefes darlığı yaşanabilir.
• Ağızdan Köpük Gelmesi: Bazı durumlarda ağızdan köpük gelmesi görülebilir.
• Yerde Sarsılma: Kişi yere düşüp vücudunda sarsılmalar yaşayabilir.
• Hafıza Kaybı: Nöbet sonrası, kişi nöbet sırasında ne olduğunu hatırlamayabilir.
• Geçici Zihin Karışıklığı: Nöbetten sonra bir süre zihin karışıklığı veya şaşkınlık yaşanabilir.

Bu belirtiler, nöbetin türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Bazı nöbetler sadece kısa süreli bilinç kaybı veya boş bakma gibi daha hafif belirtilerle sınırlı olabilir.

Epilepsi Kriz Anında İlk Yardım Nasıl Yapılır?

Sara krizi geçiren birine ilk yardım yaparken, sakin kalmak ve kişinin güvenliğini sağlamak önceliklidir. İşte sara krizi geçiren birine yapılması gereken ilk yardım adımları:

1. Sakin Kalın: Öncelikle panik yapmayın. Kişinin nöbet sırasında zarar görmemesi için harekete geçin.

2. Kişiyi Güvenli Bir Yere Alın: Kişiyi düşme, çarpma gibi tehlikelerden koruyun. Keskin, sert ya da tehlikeli nesnelerden uzaklaştırın. Kişiyi yere yatırırken başını yumuşak bir şeyle destekleyin.

3. Başını Yana Çevirin: Kişinin nefes almasını kolaylaştırmak için başını yana çevirin. Bu, tükürük veya kusmanın soluk borusuna kaçmasını engeller.

4. Sıkı Giysileri Gevşetin: Kişinin boynundaki kravat, kolye gibi sıkı giysi ya da aksesuarları gevşetin.

5. Ağız İçine Bir Şey Koymayın: Kişinin ağzına herhangi bir şey koymayın. Dilini ısırmasını engellemeye çalışmayın. Bu durum daha fazla zarar verebilir.

6. Krizi İzleyin: Nöbetin süresini not edin. Nöbet birkaç dakikadan uzun sürerse, üst üste birkaç nöbet geçirirse veya nöbet sonrası kişi kendine gelmiyorsa acil tıbbi yardım çağırın.

7. Kişiyi Yalnız Bırakmayın: Nöbet sonrasında kişi kendine gelene kadar yanında kalın. Nöbetten sonra zihin karışıklığı yaşayabilir ve yardıma ihtiyaç duyabilir.

8. Acil Durum Hizmetlerini Arayın: Eğer nöbet 5 dakikadan uzun sürüyorsa, kişi nöbetten sonra bilincini geri kazanamıyorsa veya ilk kez bir nöbet geçiriyorsa hemen 112'yi arayın.

Sara krizi sırasında yapılması gereken en önemli şey, kişinin güvenliğini sağlamak ve acil bir durumda tıbbi yardım çağırmaktır.