Menopoz Nedir?
Menopoz Nedir?
“Menopoz ne demek?” sorusu kadınların yumurtalık faaliyetlerinin ve buna bağlı olarak üreme yeteneğinin sona erdiği doğal bir yaşam evresidir. Genel olarak 45-55 yaş aralığında yaşanır ancak kişiden kişiye başlangıç yaşı değişebilir. Temel olarak menopoz, bir kadının adet döngüsünün sonlandığı zamandır ve artık yumurtalıklardan düzenli olarak yumurta salınmaz.
Kadın yaşamının yaklaşık üçte birlik kısmını oluşturan menopoz önemli bir geçiş dönemidir. Kadınlar bu dönemden hem fiziksel hem de duygusal olarak etkilenebilir. Her kadının menopoz belirtileri ve etki dereceleri farklıdır.
Üreme ve adet döneminden menopoza geçiş aşaması “perimenopoz” olarak adlandırılır. Bu dönemde vücuttaki östrojen seviyeleri yani kadınlık hormonları, düzensiz bir şekilde yükselip azalmaya başlar. Bu değişiklikler menopoz semptomlarını meydana getirir.
Menopoz Yaşı Nedir?
Menopoza kaç yaşında girilir sorusu özellikle menopoz belirtileri yaşadığını düşünen kadınların cevabını merak ettiği bir konudur. Kesin bir menopoz yaşı yoktur ancak genellikle kadınlar 45-55 yaşları arasında menopoza girerler. Menopoz yaşını etkileyen faktörler arasında genetik yatkınlık, hayat tarzı, sağlık durumu ve diğer çevresel etkenler yer alır. Buna bağlı olarak bazı kadınlar menopoza daha erken veya daha geç girebilir.
Evde Menopoz Testi Nasıl Yapılır?
Kişiye menopoz tanısı koymak için laboratuvar ortamında gerçekleştirilen testler ve bir hekim muayenesinin yapılması gerekir. Kandaki FSH hormon düzeyini ölçerek yapılan bu testlere göre menopoz durumu kesinleştirilmiş olur.
Eczanelerden temin edilebilen evde menopoz testi kitleri de idrarda artan FSH hormonunu ölçerek menopoz durumu hakkında bilgi sağlar. Ancak bu testlere kesin olarak güvenilmemeli, sonuç ne olursa olsun menopoz belirtileri varlığında bir sağlık kurumuna başvurulmalıdır.
Menopoz Belirtileri Nelerdir?
Menopoz, her kadının belirli bir yaştan sonra yaşadığı bir dönemdir. Bu dönemde görülen bazı belirtiler kadınların sosyal ve iş hayatını olumsuz etkileyebilir. Bu dönemde kadınlarda bazı psikolojik ve fizyolojik değişimler meydana gelmektedir. Peki menopoz belirtileri nelerdir, kaç yaşında başlar?
- Bir yıl adet görmemek veya düzensiz adet görmek: Araştırmalara göre menopoz belirtileri 45 yaşından sonra hissedilmeye başlamakta ve 1 yıl menstrüasyon olmamasıyla birlikte menopoza girildiği kabul edilmektedir.
- Sıcak basmaları: Menopozun ilk evrelerinde kadınlarda kendilerini ateşli ve terli hissetme, boyunda kırmızılaşma, soğuk terler akıtma gibi semptomlar görülmektedir. Bu semptomları daha az yaşamak için belirli baharatları, alkolü ve sigarayı hayatlarından çıkarmaları gerekir.
- Depresyon ve duygu değişimleri: Menopoz hayatın normal bir parçasıdır ve çoğu kadın bunu benzer şekilde deneyimlemektedir. Bununla birlikte bazı kadınlar genetik olarak psikolojik sorunlar yaşamaya daha yatkın olduğu için bu dönemde anlık değişen ruh hali nedeniyle depresif düşüncelere kapılma riskleri yükselebilir. Bu depresif ruh hali uzun sürerse sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
- Uyumada zorluk: Uyku sorunları, menopozda olan kadınların en sık şikayetlerinden biridir. Uyku sorunları menopozun farklı aşamalarında ortaya çıkabilir. Genellikle depresyon ve sıcak basmaları sebebiyle meydana gelir. Bu sorunlar ortadan kaybolduğunda uyumada zorluk çekilmez.
- Kalp ve damar problemleri: Normal şartlar altında kalp ve damar hastalıkları erkeklerde daha sık görülürken, menopozla birlikte kadınlarda da risk artmaktadır. Östrojen hormonu azaldığı için kalp hastalıklarına karşı koruyucu etki ortadan kalkar. Kadınların bu dönemde özellikle stres ve sigaradan uzak durması gerekir.
- Kemik kaybı: Menopozda östrojen hormonunun azalması kemik yoğunluğunda da azalma ve kırıklara sebep olabilmektedir. Herhangi bir sorun yaşanmaması için yılda 1 kez kemik yoğunluğu ölçümünün yapılması ve gerekli durumlarda ilaç kullanılması gerekir.
Erken Menopoz Belirtileri Nedir?
40 yaşından önce ve hatta bazen 30’ların sonlarına doğru menopoza giren kadınlar menopoza erken girmiş kabul edilir. Erken menopozun belirtileri tipik menopoz belirtilerine benzerdir, bu belirtiler daha erken yaşlarda ortaya çıkar. Adet düzensizlikleri, sıcak basması, ruhsal değişiklikler, idrar yolu enfeksiyonları, uykusuzluk, ciltte meydana gelen kuruluk, sivilce gibi değişiklikler erken menopoz belirtileri arasındadır.
Erken menopozun belirtileri hayat kalitesini etkileyebilir, bazen de kemik erimesi, kardiyovasküler hastalıklar gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Bu nedenle beklenenden erken menopoza giren kadınlara hormonal tedaviler uygulanabilir.
Menopoza Girerken Adet Kanamaları Nasıl Olur?
Menopoz yaklaştıkça veya menopoz sonrasında adet döngüsü giderek düzensizleşir. Hormonal değişikliklerin sonucu olarak adetler daha sık ya da daha seyrek görülebilir, bazen de aylarca adet görülmeyebilir. Bu kanamalar genellikle hafif ve zayıftır. Genellikle daha az ağrılı süreçler yaşanır, kramplar tamamen yok olabilir.
Menopoz yaklaşırken ve menopoz sonrasında adet kanamalarındaki değişiklikler normaldir. Yine de anormal kanama görüldüğü durumlarda mutlaka bir hekime başvurulmalıdır.
Menopoza Giren Bir Kadın Ne Yapmalı?
Menopoz süreci doğal bir dönemdir. Kadınların bu dönemde kendileriyle barışık olması ve bedeniyle uyum içinde olması süreci daha kolay geçirmesini sağlar. Menopoza giren kadın ne yapmalı sorusuna yanıt olarak, işte kadınların rahat bir menopoz dönemi geçirmesi için öneriler:
- Menopoz sonrası sağlık riskleri artabilir, bu nedenle düzenli sağlık kontrolleri önemlidir. Menopoza giren bir kadın, bu dönemi daha iyi anlayabilmek ve sağlığını koruyabilmek için kontrollerini aksatmamalıdır. Böylece kalp sağlığı ve kanser riskleri gibi faktörler değerlendirilebilir, gerekirse tedavi ve önlemler sağlanabilir. Smear, pelvik muayene, mamografi ve kemik taraması gibi sağlık tarama testlerini de mutlaka düzenli aralıklarla yaptırılmalıdır.
- Menopoz hormonal değişikliklerle karakterizedir. Bu değişiklikler bazı semptomlara neden olacaktır. Hormon replasman veya semptomları hafifletici diğer ilaçlar bu dönemde fayda sağlayabilir, konuyla ilgili bir hekimle görüşmek önerilir.
- Bu dönemde sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, kemik ve kalp sağlığı açısından önemlidir. Daha fazla sebze, meyve, tam tahıllar ve düşük yağlı protein kaynakları içeren bir beslenme planı uygulamak gerekir.
- Düzenli egzersiz yapmak hayatın her döneminde olduğu gibi menopoz sürecinde de faydalıdır. Kuvvet antrenmanları kemik kaybını azaltırken, kardiyovasküler egzersizler kalp sağlığını korur.
- Menopoz döneminde destek ve anlayış önemlidir. Aileniz ve arkadaşlarınızla iletişim kurmak, gerekirse psikolojik destek almak sürece olumlu katkı sağlar.
Menopoza Giren Kadın Hamile Kalır mı?
Menopoz döneminde yumurtalıklar yumurtlamayı durdurur. Bu nedenle kadınların doğurganlığı sona erer, hamile kalma olasılığı da olmaz. Yine de kesin bir menopoz tanısı koymak için 12 ay boyunca adet görmemiş olmak gerekir. Menopoz başlangıcının ilk 5-6 ayında tam anlamıyla süreç tamamlanmadığı için çok düşük de olsa hamile kalma ihtimali vardır.