Baş Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer?
Baş ağrısı, tüm insanların hayatlarında en az bir kez karşılaştığı şikâyetlerden biridir. Genellikle basit yöntemlerle kısa sürede tedavi edilebilen baş ağrısı, uzun süreli ve şiddetli olduğu takdirde günlük hayatı olumsuz yönde etkileyebilir.
Başın belli bir bölümünde zonklayıcı ve sıkıştırıcı basınç hissiyle kendisini belli eden baş ağrısı, aniden veya yavaş yavaş ortaya çıkabilir. Bu şikâyet kendiliğinden birkaç saat içerisinde geçebildiği gibi birkaç gün boyunca devam edebilir.
Baş Ağrısı Neden Olur?
Baş ağrısı çeşitleri birincil ve ikincil baş ağrıları olmak üzere iki ana grupta toplanabilir. Birincil gruptaki baş ağrıları başka bir hastalığa bağlı olmadan, doğrudan doğruya ortaya çıkar. Migren, küme ve gerilim tipi ağrılar bu gruba örnek olarak verilebilir.
İkincil gruptaki baş ağrıları ise bir hastalığın belirtisi olarak görülen ağrılardır. Örnek olarak da akut sinüzit, diş problemleri, kulak enfeksiyonları, grip, glokom, beyin damar hastalıkları, iyi veya kötü huylu beyin tümörleri, hipertansiyon, kafa travmaları gibi nedenler verilebilir.
En çok karşılaşılan baş ağrısı çeşitleri gerilim tipi ve migren tipi ağrılardır. Genellikle zararsız kabul edilen bu ağrılarla ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Ancak ani başlayan, şiddetli ve sürekli baş ağrısı altta yatan başka bir hastalığın habercisi olabilir.
Gerilim tipi baş ağrısı: En yaygın görülen ağrı çeşididir. Herhangi bir hastalığa bağlı olarak görülmez. Genelde başın etrafında bir bant baskı yapıyormuş hissiyle tarif edilen bu ağrı hafif ve orta şiddetlidir. Stres, uykusuzluk ve çalışma ortamı gibi sebeplerden ortaya çıkabilir.
Migren tipi baş ağrısı: Gerilim tipi ağrılara göre hayatı daha olumsuz şekilde etkileyen migren ağrısı, ataklar şeklinde gelir ve tek taraflı ya da tüm başta hissedilebilir. Bazı hastalarda görülen, aura dönemi olarak da adlandırılan; yanıp sönen ışıklar, parıltılar, çapraz çizgiler, yıldız ya da kör nokta gibi görsel problemler migren belirtileri arasında sayılabilir. Ayrıca, bulantı ve kusma gibi şikâyetler de yine bu ağrıya eşlik edebilir.
Küme tipi baş ağrısı: İlkbahar ve sonbaharda daha sık karşılaşılan bu ağrı çeşidi zonklayıcı türdedir. Her zaman tek taraflı olarak görülen küme tipi baş ağrısı ile aynı tarafta göz yaşarması ve burun akıntısı da görülebilmektedir. Çok şiddetli ve uzun süreli olabilen bu baş ağrısının nedenleri tam olarak bilinmemektedir.
Baş Ağrısı Nasıl Geçer?
Gerilim tipi baş ağrısı
Gerilim tipi baş ağrısı tedavisinde ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler oldukça etkili olmaktadır. Ayrıca antidepresanlar da koruma tedavisinde kullanılır. Ancak bu ilaçlar uzman tarafından reçetelenmeden alınmamalıdır.
Migren tipi baş ağrısı
Migren tedavisinde kullanılan birçok ilaç vardır. Bu ilaçlar hem migrenin yarattığı ağrıyı hem de atak sırasında hissedilen mide bulantısı ve kusma şikâyetlerini ortadan kaldırmaya yarar. Kadınların yaşadığı hormonal değişimler, stresli bir yaşam, alkollü veya yüksek kafein içeren içecekler ve uykusuzluk gibi sebepler migren ataklarını tetikleyebilir. Bunlardan uzak durmak da atak sayılarını azaltabilir. Ayrıca, migren koruma tedavileri ile atak gelmesine engel olunabilinir.
Küme tipi baş ağrısı
Bu ağrı aniden başlayıp, hızla en üst seviyeye ulaşır ve çok şiddetlidir. Bu sebeple tedavi için atak sırasında burundan, damardan, kas içinde ya da cilt altından hızla kana karışıp etki edecek ilaçlar tercih edilmektedir. İlaç tedavisinin işe yaramadığı kişilerde uygulanan bir diğer yöntem de hastaya 7 lt/dk miktarda oksijen solutulmasıdır. Kümelenme döneminde nöroloji uzmanı tarafından kümeyi bitirecek tedavi verilebilmektedir.
Migren ağrısında olduğu gibi küme tipi ağrılarda da atakları tetikleyecek etkenlerden uzak durmak çok faydalı olacaktır.
Baş Ağrısına Ne İyi Gelir?
“Baş ağrısına iyi gelen şeyler nelerdir?” sorusu sıkça sorulan sorulardan biridir. Baş ağrısına iyi gelen doğal yöntemleri şöyle sıralayabiliriz:
- Migren atağı geçiriyorsanız, soğuk pres yaparak ağrı şikayetlerinizi hafifletebilirsiniz. Soğuk presi bir havlu veya bir torba dondurulmuş pedler yardımıyla yapabilirsiniz.
- Sinüslere bağlı olarak gelişen ya da gerilim tipi baş ağrınız varsa bu sefer aksi şekilde ağrıyan bir bölgeye sıcak bir bez koyabilir veya sıcak bir duş alabilirsiniz.
- Küme tipi bir ağrı hissediyorsanız, karanlık bir odada bir süre vakit geçirmek ve soğuk pres yapmak ağrıyı biraz hafifletebilir. Ancak küme tipi baş ağrısının tedavisinde doğal yöntemlerin dışında mutlaka hekimin önerdiği ilaçları kullanmanız ve ağrının geçmediği durumlarda hastaneye başvurarak oksijen almanız gerekebilir.
- Yoga ve meditasyon gibi gevşetici aktivitelerde bulunmak da baş ağrılarınızın hafiflemesine yardımcı olabilir.
- Uykusuzluk baş ağrısına sebep olan etkenlerden biridir. Bu sebeple uykunuzun düzenli olmasına dikkat edin.
- Baş bölgesine yapılacak doğru bir masaj tekniği de strese bağlı ağrıları azaltmada etkili olacaktır.
Ne Zaman Bir Uzmana Danışmalısınız?
Baş ağrısı birden fazla sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen bir problemdir. Bazı durumlarda bu ağrı menenjit, ensefalit, Covid-19 ve felç gibi tehlikeli hastalıkların belirtisi olabilir. Bu sebeple aniden başlayan şiddetli baş ağrısı şikâyetinin yanında;
- Dikkat dağınıklığı,
- Baygınlık,
- Yüksek ateş (39-40 °C den daha fazla olması),
- Vücutta uyuşukluk ve güçsüzlük hissi,
- Görmede bulanıklık,
- Konuşmada bozulma,
- Denge bozukluğu,
- Mide bulantısı veya kusma