Yumurtalık Kisti Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

17.02.2025

Yumurtalık kisti, çoğu zaman zararsız olup kendiliğinden kaybolabilse de bazı türleri ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kadın üreme sisteminde önemli bir rol oynayan yumurtalıklar, adet döngüsünün düzenlenmesi ve üreme fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde işlemesi için kritik bir görev üstlenir. Ancak, bazı durumlarda yumurtalıklarda kist adı verilen sıvı dolu kesecikler oluşabilir. Peki, yumurtalıkta kist nedir, belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir? Gelin, detaylı bir şekilde inceleyelim.

 

Yumurtalıkta Kist Nedir?

Yumurtalık Kistinin Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık Kisti Tanısı Nasıl Konur?

Yumurtalık Kisti Nasıl Tedavi Edilir?

Sıkça Sorulan Sorular

 

Yumurtalıkta Kist Nedir?

Yumurtalık kisti, yumurtalıklarda oluşan içi sıvı veya yarı katı madde ile dolu keseciklerdir. Kadınlarda yaygın olarak görülen bu kistler genellikle zararsızdır ve belirli bir süre içinde kendiliğinden kaybolabilir. Ancak, bazı over kisti türleri zamanla büyüyerek ağrıya ve farklı sağlık sorunlarına neden olabilir.

Kadınlarda en sık görülen kist türlerinden bazıları şunlardır:

1. Folikül Kisti

Yumurtlama sürecinde gelişen en yaygın kist türlerinden biridir. Normalde yumurtalıkta her ay bir folikül büyür ve içindeki yumurta olgunlaşınca çatlayarak yumurtlama gerçekleşir. Ancak, bazı durumlarda folikül çatlamaz ve sıvı ile dolarak bir kist oluşturur.

Belirtiler: Genellikle belirti vermez, ancak büyük boyutlara ulaşırsa kasık bölgesinde baskı hissi ve adet düzensizliklerine yol açabilir.

Tedavi: Çoğu zaman kendiliğinden kaybolur ve takip yeterlidir. Nadiren hormonal tedavi gerekebilir.

2. Korpus Luteum Kisti

Yumurtlama sonrası folikülün dönüşerek hormon salgılayan bir yapı olan korpus luteum haline gelmesi gerekir. Ancak bazı durumlarda bu yapı kapanmaz ve içi sıvı ile dolarak kiste dönüşebilir.

Belirtiler: Hafif kasık ağrısı ve adet gecikmeleri yapabilir.

Tedavi: Genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur, ancak büyümesi durumunda takip edilmelidir.

3. Dermoid Kist (Teratom)

Bu kist, yumurtalığın embriyonik dokularından kaynaklanır ve içinde saç, yağ, diş veya kıkırdak gibi farklı dokular bulunabilir.

Belirtiler: Çoğu zaman belirti vermez, ancak büyük boyutlara ulaşırsa ağrı ve baskı hissi oluşturabilir.

Tedavi: Dermoid kistler genellikle kendiliğinden kaybolmaz, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

4. Endometrioma (Çikolata Kisti)

Endometriozis hastalığına bağlı olarak gelişir. Endometriozis, rahim iç tabakasına benzer dokuların yumurtalıklar ve çevre organlara yerleşerek büyümesiyle karakterizedir.

Belirtiler: Adet döneminde şiddetli kasık ağrısı, ilişki sırasında ağrı ve kısırlık problemi ile kendini gösterebilir.

Tedavi: Hafif vakalarda hormon tedavisi uygulanabilir, ancak büyük kistler veya şiddetli semptomlar gösteren vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.

5. Polikistik Over Sendromu (PCOS)

Yumurtalık içinde çok sayıda küçük, sıvı dolu keseciklerin (kistlerin) bulunması ile karakterize edilen hormonal bir rahatsızlıktır. PCOS’lu kadınlarda yumurtlama düzensizdir ve vücut, aşırı miktarda androjen (erkeklik hormonu) üretebilir.

Belirtiler: Adet düzensizlikleri, kilo alımı, yüzde ve vücutta tüylenme artışı, sivilce ve doğurganlık problemleri gibi belirtiler gösterir.

Tedavi: Hormon düzenleyici ilaçlar, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Kilo kaybı, belirtileri hafifletebilir ve doğurganlığı artırabilir.

 

Yumurtalık Kistinin Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık kistleri genellikle belirti vermez ve rutin jinekolojik muayeneler sırasında fark edilir. Ancak, bazı durumlarda kist büyüyebilir, patlayabilir (rüptüre olabilir) veya yumurtalığın kendi etrafında dönmesine (torsiyon) sebep olarak çeşitli şikayetlere yol açabilir. Yumurtalık kistlerinin belirtileri, kistin türüne, büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Yaygın Belirtiler:

• Kasık ve Karın Ağrısı: Yumurtalık kistleri genellikle alt karın bölgesinde veya kasıklarda hafif veya şiddetli ağrılara neden olabilir. Bu ağrı özellikle adet döneminde, egzersiz sırasında veya cinsel ilişki sırasında artabilir.
• Adet Düzensizlikleri: Yumurtalık kisti, hormon seviyelerini etkileyerek adet döngüsünde gecikmelere, düzensizliklere veya aşırı kanamaya sebep olabilir.
• Karında Şişkinlik ve Dolgunluk Hissi: Büyük kistler karında basınç oluşturarak şişkinlik hissine neden olabilir. Kimi zaman mide rahatsızlığına veya bağırsak hareketlerinde değişikliklere yol açabilir.
• Sık İdrara Çıkma veya Bağırsak Hareketlerinde Değişiklik: Büyük kistler mesaneye baskı yaparak sık idrara çıkma ihtiyacına neden olabilir. Aynı zamanda bağırsaklara baskı yaparak kabızlık veya bağırsak hareketlerinde değişikliklere sebep olabilir.
• İlişki Sırasında Ağrı: Yumurtalık kisti, özellikle derin bölgede konumlanmışsa, cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olabilir.

Daha Ciddi Belirtiler:

Bazı durumlarda yumurtalık kistleri ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Aşağıdaki belirtilerden biri ya da birkaçı mevcutsa, acil tıbbi müdahale gereklidir:

• Ani ve Şiddetli Karın veya Kasık Ağrısı: Kistin patlaması (rüptür) veya yumurtalığın kendi etrafında dönmesi (torsiyon) nedeniyle ani ve keskin bir ağrı hissedilebilir.
• Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle yumurtalığın kendi etrafında dönmesi (torsiyon) sonucu mide bulantısı ve kusma görülebilir.
• Bayılma veya Baş Dönmesi: Kistin patlaması veya torsiyon gibi durumlarda iç kanama oluşabilir ve bu da bayılmaya yol açabilir.
• Hızlı Nefes Alıp Verme ve Göğüs Ağrısı: Şiddetli iç kanama, vücudun oksijen ihtiyacını artırarak nefes darlığına neden olabilir.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda bir uzmana danışmak önemlidir:
✔️ Kasık veya karın bölgesinde sürekli tekrarlayan ağrılar
✔️ Adet düzensizlikleri ve aşırı kanama
✔️ Karında büyüme veya şişkinlik hissi
✔️ Ani ve şiddetli kasık ağrısı, bayılma veya nefes darlığı hissi

Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanına başvurmalısınız. Erken teşhis, kistlerin ilerlemesini önleyerek sağlığınızı korumanıza yardımcı olabilir.

 

Yumurtalık Kisti Tanısı Nasıl Konur?

Yumurtalık kisti tanısı, genellikle pelvik muayene ve ultrason ile konur.

• Ultrason Görüntüleme: Yumurtalıkta kist olup olmadığını ve kistin boyutunu belirlemeye yardımcı olur.
• Kan Testleri: Kistin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığını anlamak için belirli kan testleri yapılabilir.
• MR veya BT Taraması: Büyük kistlerin detaylı görüntülenmesi için kullanılabilir.

Yumurtalık kisti kaç cm olunca alınır? sorusu da merak edilir. Genellikle 5 cm’den küçük olan kistler takip edilir, ancak 7-10 cm üzerindeki kistlerde cerrahi müdahale gerekebilir.

 

Yumurtalık Kisti Nasıl Tedavi Edilir?

Yumurtalık kisti tedavisi, kistin türüne, büyüklüğüne ve hastanın şikayetlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• Takip ve Düzenli Kontrol: Küçük ve belirti vermeyen kistler genellikle belirli aralıklarla takip edilir.
• Hormon Tedavisi: Doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçlar, yumurtalık kistlerinin büyümesini önleyebilir.
• Cerrahi Müdahale: Belirli durumlarda kistin alınması gerekebilir. Özellikle büyük, ağrılı veya kanser riski taşıyan kistler için laparoskopi veya açık ameliyat uygulanabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Yumurtalıklarda kist varsa ne olur?
Yumurtalık kistleri genellikle belirti vermez ve kendiliğinden kaybolabilir. Ancak büyük veya patlamaya eğilimli kistler ciddi sorunlara yol açabilir.

2. Yumurtalık kisti çocuk olmasına engel mi?
Bazı kist türleri doğurganlığı etkileyebilir, ancak çoğu tedavi edilebilir.

3. Yumurtalık kisti nasıl geçer?
Kistin türüne bağlı olarak ilaç tedavisi, düzenli takip veya cerrahi müdahale ile tedavi edilir.

4. Kaç santim kist tehlikeli?
Genellikle 5 cm’den büyük kistler takip edilir, 7 cm üzerindeki kistler için ise cerrahi müdahale gerekebilir.

5. Strese bağlı yumurtalık kisti oluşur mu?
Evet, stres hormon dengesini etkileyerek yumurtalık kistlerinin oluşumuna katkıda bulunabilir.

6. Yumurtalık kisti adetle nasıl atılır?
Bazı fonksiyonel kistler adet döngüsü sırasında kendiliğinden küçülerek yok olabilir.

7. Rahimde kist tehlikeli mi?
Çoğu iyi huyludur, ancak büyüyen ve belirti veren kistler dikkatle takip edilmelidir.

8. Yumurtalık kisti nasıl geçer?

Küçük ve belirti vermeyen kistler genellikle belirli aralıklarla takip edilerek teşhis edilir. Sonrasında doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçlar ile kistlerinin büyümesi önlenebilir. Bazı ileri durumlarda kistin cerrahi müdahaleyle alınması gerekebilir. Özellikle büyük, ağrılı veya kanser riski taşıyan kistler için laparoskopi veya açık ameliyat uygulanabilir.

9. Yumurtalık Kistleri Hamile Kalmayı Etkiler Mi?

Bazı yumurtalık kistleri, yumurtlama sürecini bozarak hamile kalmayı zorlaştırabilir. Ancak, çoğu durumda kistlerin tedavi edilmesi ile doğurganlık korunabilir. Yumurtalık kisti çocuk olmasına engel mi? sorusu, kistin türüne bağlı olarak değişir.

10. Yumurtalık Kistleri Ağrı Yapar Mı?

Evet, özellikle büyük veya patlamaya eğilimli kistler kasık bölgesinde şiddetli ağrılara neden olabilir. Yumurtalık kistleri ağrı yapar mı? sorusunun cevabı, kistin büyüklüğüne ve yerine bağlıdır.

11. Yumurtalık Kisti Kadınlarda Genellikle Kaç Yaşında Ortaya Çıkar?

Yumurtalık kistleri her yaşta görülebilse de, genellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda (20-45 yaş) daha yaygındır. Bekarlarda yumurtalık kisti de görülebilir ve her kadın için düzenli jinekolojik muayene önerilir.

12. Yumurtalık Kisti ve Kanser İlişkili Midir?

Çoğu yumurtalık kisti iyi huyludur, ancak bazı kistler over kanseri riski taşıyabilir. Hangi kistler tehlikelidir? sorusuna yanıt olarak, hızlı büyüyen ve katı içeriğe sahip kistlerin kanser açısından değerlendirilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.

 

Yumurtalık kistleri çoğu zaman zararsızdır, ancak bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Kadınların düzenli jinekolojik kontrollerini ihmal etmemesi, erken teşhis ve tedavi açısından büyük önem taşır. Sağlıklı bir üreme sistemi için vücudun verdiği sinyallere kulak vermek ve bilinçli olmak, kadın sağlığının korunmasına katkı sağlayacaktır.