Soğuk Havalarda Ayak Mantarına Dikkat!

Havalar giderek soğuyor. Artık her şeyi üst üste giyinmeye başladık. Özelliklede bu mevsimde ayakları sıcak tutmak, birçok hastalıktan korunma açısından önemli. Fakat unutmamak gerekiyor ki herşeyin fazlası zarar.

Üst üste çoraplar giyerek, yoğun korumalı ayakkabılarla ayaklarımızı sıcak tutmak isterken, ayak mantarlarının ortaya çıkmasına sebep olabiliriz. Ortaya çıkan bu ayak mantarları yaşam kalitemizi düşürerek yıllarca sürebilir hatta tedavi edildiğinde bile tekrar ortaya çıkabilir. Ayak mantarı (tinea pedis) başlıca ayak parmak aralarını tutan ayak enfeksiyonudur. Ayak parmak araları dışında ayak tabanı  ve ayak üst kısmında da görülebilir. Ayak parmak aralarında beyazlık, kepeklenme, soyulma, yarıklar şeklinde; ayak tabanlarında ise en sık kuru kalın kepeklenmeler şeklinde olur. Ayak mantarı erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür. Ayakkabılar içindeki nemli-sıcak ortam ve ayaklardaki aşırı terleme mantar oluşumunu kolaylaştırır. Dolaşım bozukluğu, varis gibi damar hastalığı olanlarda ayak mantarı ile birlikte tırnak mantarı da sık görülür. Banyo veya ayak yıkama işlemlerinden sonra ayak parmak aralarının iyi bir şekilde kurulanması ve hava geçiren rahat ayakkabıların kullanılması mantarın önüne geçilmesini sağlar.

Ayak mantarı en sık 3. ve 4. parmak aralarında oluşur. Parmak arasında gri beyaz bir deri görülür, çoğu zaman kötü bir koku da buna eşlik eder. Ayak tabanında keskin sınırlı, düzensiz, kepekli ve kalın alanlar şeklinde kendini gösterir. Tabanlarda çatlaklık da yapabilir.  Ayak mantarı bazen sulu küçük baloncuklar şeklinde de ayak tabanı ve yan kısımlarında görülebilir. Bu hastalık yıllarca sürebilir ve dönem dönem artış olabilir. En önemli sıkıntı mantardan dolayı oluşan ikincil bakteriyel enfeksiyonlardır. Tanı mantar düşünülen alandan alınan kazıntının mikroskop altında incelenmesi veya kültür alınması ile konulur. Hastalık tedaviye rağmen tekrarlayabilir. Kalın kepekler tarzında olan ayak mantarı var ise kremler tek başına yeterli olmayabilir, uygun hap tedavileri de gerekir.

Ayak Mantarından Nasıl Korunuruz?

• Ayaklar temiz ve kuru tutulmalı.
• Ayağa vuracak rahatsız dar ayakkabılar kullanılmamalı. Dar burunlu, yüksek topuklu, eski, yıpranmış ayakkabılar kullanılmamalı, başkasının ayakkabısı giyilmemeli.
• Bir çorap üst üste günlerce giyilmemeli.
• Kış mevsiminde uzun süre botların içinde ve havasız kalan terleyen ayaklarda mantar enfeksiyonu çok rahat oluşur. Kışın eve girer girmez çoraplar çıkarılmalı, ayakların hava alması sağlanmalı.
•  Ayak mantarı şeker hastalığı olan kişilerde daha sık görülür ve büyük sorunlara neden olabilir. Eğer diyabet hastasıysanız bu korunma yollarına daha fazla dikkat etmeniz gerekir.

Dr. Pınar Öztürk / Dermatoloji Uzmanı

Çakmak Erdem Hastahanesi