Menisküs Yırtıkları Tedavisi
Menisküsler diz ekleminde tibianın (kaval kemiği) platosunda; iç ve dış kısmında olmak üzere 2 adet lastik kıvamında yarımay (C) şeklinde iki kemik arasında duran dokulardır. Asıl görevi diz ekleminin kıkırdağını korumak, kıkırdak dokusunun beslenmesi ve dizin stabilitesine katkı sağlamaktır. Bunu da aşırı yüklenmelerde şoku absorbe ederek yapar. Yani menisküslerimiz olmasaydı dizde yüklenme sırasında (yüksekten atlama, merdiven çıkma, koşma v.b.) 2 kemik-kıkırdak arasında sert bir temas olacak ve kıkırdak hasara uğrayarak kısa sürede diz eklemimizde kireçlenme ile sonuçlanacaktı. Bu yüzden günümüzde menisküs yırtıkları dikilerek tamir edilmeye veya yırtık kısım büyük parçalar halinde alınmadan mümkün olduğunca geriye fazla sağlam doku bırakılmaya çalışılır.
İç menisküs yırtıkları dış menisküs yırtıklarından daha yaygın görülür. 30-40 yaş aralığında en yüksek oranda görülür. 50 yaş sonrasında yırtıklar travmadan çok dejenerasyona (yıpranmaya) bağlıdır. Menisküs yırtıkları sıklıkla rotasyonla aksiyel yüklenme ile oluşur yani dizin aşırı yük altında ani dönme hareketi ile oluşur. Sıklıkla sporcularda olduğu bilinse de aşırı zorlanma dönme hareketine maruz kalan herkeste menisküs yırtıkları oluşabilir. Yaş ilerledikçe dokulardaki su miktarı azalması ile dejenerasyon (yıpranma) başlar ve çok küçük zorlanmalarla bile kolaylıkla yırtıklar gelişebilir. Dış menisküs yırtıkları ön çapraz bağ yırtıkları ve ciddi spor yaralanmaları ile birlikte olabilir.
Menisküs yırtığı olan hasta diz eklem bölgesinde ağrı, kilitlenme, tıklama, boşluğa basma hissi ve aktiviteyle şişmeden şikayet edebilir.
Tanı koymak için öncelikle hekiminizin fiziki muayenesi sonrasında şüphesi ile çekilen MR ile konulur. Ama hastalarda benzer şikayetleri yapan birçok sebep vardır ve çekilen MR ile uyumlu fizik muayene bulguları olması önem taşır. Muayenede en sık gözlenen bulgu; menisküsün yırtık olduğu tarafın eklem hattında dokunmakla hassasiyet olmasıdır. Ortopedi doktorunun yalnızca MR değerlendirmesi doğru değil, hastaya detaylı menisküs testlerini uygulayarak tanıyı kesinleştirmesi gerekir.
Menisküs yırtıkları günümüzde artroskopik (kapalı ameliyat) olarak başarılı bir şekilde ve işgücü kaybına yol açmadan tedavi edilmektedir. Artroskopik olarak yırtık bölüm çıkarılır veya dikilerek onarılır. Hastanın basit, dejenere ve eski bir menisküs yırtığı varsa artroskopik günübirlik ameliyatlarla yırtık kısım çıkarılır ve hasta hemen ertesi gün işine dönebilir. Genç aktif hastalarda menisküs yırtığı taze ve dejenere olmamış (yıpranmamış) ise artroskopik olarak dikilerek onarılmalıdır. Menisküs tamiri uygulanan hastalar tamirin iyileşme süresini (ortalama 6 hafta) tamamladıktan sonra işe dönebilir.
Op. Dr. Yasin Koyuncu / Ortopedi ve Travmatoloji
Çakmak Erdem Hastahanesi