Kreatinin Nedir?

Kreatinin, vücutta bulunan kreatin fosfatının enerji üretmek için yıkılması sonucu oluşan bir atıktır. Özellikle kas hücrelerinde bulunur ve enerji sağlamak için kullanılır. Kreatinin nedir sorusuna böbreklerin idrar aracılığıyla vücuttan attığı bir bileşik olduğu cevabı da verilebilir. Böylece kreatinin normal değeri korunmuş olur.

Kreatinin Ne İşe Yarar?

Vücutta enerji ihtiyacı karşılandıktan sonra oluşan kreatinin böbreklerde süzülerek idrarla atılmak üzere kan dolaşımıyla taşınır. Bu nedenle kreatinin seviyesi böbreklerin atık maddeleri ne kadar etkili şekilde temizlediğini de gösterir. Böbrekler sağlıklı çalıştığında kreatinin normal değerlerindedir. Ancak böbrek fonksiyonları bozulduğunda kreatinin seviyeleri yükselir, vücut atıklarını yeterince temizleyemez.

Kreatinin Değeri Neyi Gösterir?

Kreatinin seviyeleri böbrek fonksiyonlarını izlemek ve böbrek yetmezliğini tespit etmek için incelenebilir. Test sonuçları değerlendirilirken kişinin yaşı, cinsiyeti, kilosu gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır.

Kreatinin testi için kişiden alınan kan örneği laboratuvarda incelenir. Kreatinin kaç olmalı sorusuna değişken faktörlerin varlığından dolayı çok net bir cevap verilemese de, yetişkin bir bireyde bu değerlerin bir referans aralığı içinde olması gerekir. Erkekler için 0,7 ila 1,2 mg/dL (60 ila 110 mikromol/L), kadınlar için 0,5 ila 1 mg/dL (45 ila 90 mikromol/L) aralığı ideal kreatinin miktarıdır.

Kreatinin Düşüklüğü Belirtileri

Kreatin vücudun enerji üretimi için önemlidir. Kreatinin düşüklüğü kaslarda yetersiz enerji üretimine neden olur, bu da yorgunluk ve halsizliğe yol açar. Kas hücrelerindeki enerji kaynağının da azalmasıyla kas kütlesinde zayıflama meydana gelir. Kreatinin düşüklüğünün diğer bazı nedenleri ve belirtileri şunlardır:

• Kanda kreatinin düşüklüğü yaşandığında egzersiz yaparken performansta ve dayanıklılık seviyesinde azalma gibi sorunlar yaşanabilir.
• Karaciğer fonksiyonlarının bozulması kreatinin üretimini olumsuz etkiler. Bu durumda kişide karın ağrısı, sarılık, karın şişmesi, solgunluk, koyu renkli veya kanlı dışkı gibi belirtiler gözlemlenebilir.
• Böbrek hastalıklarına bağlı olarak kreatinin düzeyi düşebilir. Böbrekler normal şekilde çalışmadığında kreatinin vücuttan yeterince atılamaz ve kanda birikerek genel sağlık durumunu olumsuz etkileyebilir. İdrar renginde değişiklikler, sık idrara çıkma, idrar yaparken zorluk gibi belirtiler kreatinin düşüklüğüne işaret edebilir.
• Proteinler kreatinin üretiminde önemli bir rol oynar. Yetersiz protein alımı veya bozulmuş protein metabolizması kaslardaki kreatin seviyesini etkiler.

Kreatinin Düşüklüğü Neden Olur?

Kişiler kreatinin düşüklüğü nedir ve laboratuvar sonuçlarında düşük gelen kreatinin sonuçlarının varlığında ne yapılmalıdır konularında endişelebilmektedirler. Kreatinin düşüklüğü vücutta enerji üretiminde ve kas fonksiyonlarında sorunlara neden olduğundan tedavi edilmesi gerekir.

Burada hekimin uygulayacağı tedavi altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Örneğin beslenme düzenindeki olumsuzluklar nedeniyle düşen kreatinin seviyesi dengeli öğünlerle tedavi edilebilir. Kişinin kreatinin seviyesindeki düşüş bir hastalıktan kaynaklanıyorsa öncelik o hastalığın tedavisinin gerçekleştirilmesi üzerine olmalıdır. Böbrek, tiroid gibi hastalıklar tedavi edildiğinde kreatinin değeri de yükselecektir.

Bunların yanı sıra hekim önerisi doğrultusunda ilaç tedavisi de uygulanabilir.

Kreatinin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kreatinin yüksekliği böbrek hastalığı, böbrek fonksiyonlarının azalması gibi sorunlara işaret eder. Peki kreatinin neden yükselir? Bu sorunun cevabını anlamak için kreatinin işlevini tekrar incelemek gerekir. Böbrekler tarafından filtrelenen ve idrar yoluyla vücuttan atılan kreatinin, böbrek fonksiyonları bozulduğunda veya azaldığında vücutta birikmeye başlar ve bunun sonucunda kanda kreatinin yüksekliği meydana gelir. Yüksek protein alımı, ilaçlar, yoğun egzersizler, karaciğer sorunları, dehidrasyon gibi etkenler sebebiyle kreatinin seviyeleri etkilenerek kreatinin yüksekliği belirtileri görülebilir.

Tıpkı kreatinin düşüklüğünde olduğu gibi kreatinin seviyesindeki yükselme de asıl hastalığa bağlı olarak tedavi edilir. Antibiyotikler, beslenme düzeninin sağlanması, lif tüketiminin artırılması, protein alımının azaltılması gibi tedavi planlamalarıyla kreatinin seviyesi normal değerlere çekilebilir.

Kreatinin Değeri Kaç Olursa Tehlikeli?

Kreatinin seviyesi, kişinin yaşına, cinsiyetine, kas kütlesine ve böbrek fonksiyonlarına bağlı olarak değişebileceğinden “tehlikeli” olarak kabul edilen belirli bir kreatinin seviyesi yoktur. Yine de kanda kreatinin kaç olursa tehlikeli olur diye merak ediyorsanız, genel olarak kabul edilen referans aralıkları olduğunu ve kreatinin seviyesinin bu aralıkların dışında olması durumunda böbrek fonksiyonlarında bir sorun olabileceği olasılığını unutmamalısınız. Bu durumda hekiminiz laboratuvar tetkiklerine bağlı olarak tanı koyacak ve tedavi planınızı oluşturacaktır.