Grip Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?

Grip Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?18.09.2023

Grip genellikle toplumda hafif seyreden, ancak özellikle risk altındaki bireylerde ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir hastalıktır. Salgın dönemlerde gribe bağlı komplikasyonları önlemek ve hastaneye yatışları azaltmak için en etkili yöntem grip aşısıdır. Ayrıca gribin şiddetini azaltma ve yayılımını önleme için aşının rolü büyüktür.

Grip aşısı, influenza adı verilen virüslerin neden olduğu hastalıklara karşı koruma sağlamak amacıyla uygulanır. Vücut bu aşılar sayesinde grip virüslerine karşı antikor üreterek bağışıklık geliştirir.

Grip aşısı, yapıldığı sezon içerisinde koruma sağlamaktadır. Gribe neden olan virüsün mutasyon geçirmesi nedeniyle aşı içeriği her yıl geliştirilir ve yenilenir. Bu nedenle aşı koruyuculuğunun devam etmesi için her yıl grip aşısı yaptırılmalıdır. Aşı yapıldıktan sonra koruma etkisi 2 hafta içerisinde başlar. Bu nedenle kış aylarında koruyuculuk sağlaması için en ideal aşı zamanı ekim-kasım aylarıdır.

 

Grip Aşısı Türleri Nelerdir?

İnaktif (Ölü) Grip Aşısı: Ölüleştirilmiş grip virüsü parçacıklarını içerir. Kas içine veya deri altına enjekte edilerek uygulanır.

Canlı Aşı: Zayıflatılmış grip virüsleri burun spreyi şeklinde uygulanır. Daha uzun süreli koruma sağlar, canlı virüs içerdiği için daha güçlü şekilde bağışıklık sistemini uyarır.

Rekombinant Aşı: Geleneksel yöntemlerden farklı olarak, genetik mühendislik teknikleri kullanılarak üretilen aşılardır. Mikroorganizma, genetik materyal veya bir genin parçası içeren bu aşılar bağışıklık sisteminin bu materyali tanımasını ve yanıtlamasını sağlar.

 

Her Yıl Grip Aşısı Olunmalı mı?

Grip virüsleri hızla değişen virüslerdir. Bu nedenle grip aşısı olduktan sonra koruyuculuğu bir sonraki yıl için geçerli olmayabilir. Her yıl güncellenen grip aşısı, mevcut grip virüslerine karşı en iyi korumayı sağlar. Bu nedenle uzmanlar her yıl grip aşısı olmayı tavsiye eder.

Özellikle yaşlılar, çocuklar, hamile kadınlar ve kronik sağlık sorunları yaşayan kişiler gibi riskli gruplar, grip nedeniyle ciddi komplikasyonlara daha açıktır. Bu gruplar her yıl grip aşısı olmalıdır.

Grip aşısı yoluyla toplumun daha geniş bir kesimi bağışıklık kazanır, böylece grip virüsünün yayılma riski azalır. Toplumun genel sağlığını korumak için grip aşısı önemli rol oynar.

 

Grip Aşısı Nerelerde Yapılır?

Grip aşısı, birçok farklı sağlık merkezinde yapılabilir. Hastaneler, Aile Sağlığı Merkezleri ve eczanelerde aşı temin edilebilir.  Bununla birlikte bazı işverenler çalışanlarına, okullar öğrencilerine yönelik olarak aşı desteği sağlayabilir. Bazı bölgelerde kamu sağlığı için düzenlenen toplu aşı etkinliklerinde de aşı uygulaması yapılır.

 

Grip Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?

Aşı bölgesinde kızarma, şişlik, ağrı, hassasiyet ve baş ağrısı grip aşısı sonrası görülebilecek yan etkilerdendir. Aşıdan sonraki ilk birkaç gün içinde kendiliğinden geçen bu etkiler oldukça hafif seyreder.

Unutulmamalıdır ki grip aşısının koruma sağlama olasılığı, bu yan etkilerin risklerinden çok daha yüksektir.

 

Grip Aşısı Yaptırılınca Hasta Olunur mu?

Grip aşısı yaptırmış olsanız bile grip olma riskiniz vardır. Aşı virüse karşı bağışıklık kazandırır, ancak kesin bir koruma sağlamaz. Bunun nedenleri genellikle aşağıdaki gibidir:

  1. Her yıl hastalık mevsimi boyunca görülen en yaygın grip virüsleri için aşı içeriği belirlenir. Ancak grip virüsü sürekli olarak değiştiği ve farklı alt tipleri bulunduğu için aşının etkinliği yıl içinde değişebilir.
  2. Grip aşısı yapıldıktan sonra 2 hafta içerisinde koruyuculuk başlar. Kişi bu 2 haftada virüse maruz kalırsa bağışıklık sistemi yanıtı henüz oluşmadığından hastalık meydana gelebilir.
  3. Grip aşısı, sadece grip virüslerine karşı koruma sağlar. Bu nedenle aşı grip olmanızı önleyebilir ancak diğer solunum yolu enfeksiyonlarına veya grip dışı virüslere karşı koruma sağlamaz.
  4. Aşı yaptırılmasına rağmen bazı kişilerde bağışıklık tepkisi oluşmayabilir. Özellikle yaşlılar ve kronik sağlık sorunları olanlar, bağışıklık sistemlerinin zayıflamış olması nedeniyle aşının içerdiği antijenlere yeterince yanıt veremeyebilirler. Bu kişiler aşılanmış olsalar bile virüsle enfekte olup hastalanabilir. Yine de aşılanma, bu grup insanlarda hastalığın şiddetini azaltarak grip semptomlarını en aza indirger.

 

Gripken Grip Aşısı Olunur mu?

Vücudun grip virüsüne karşı hazır hale gelebilmesi için grip aşısının sağlıklı bir kişide grip mevsimi başlamadan önce yaptırması tavsiye edilir.

Hastalık semptomları görülen bir kişiye grip aşısı olması önerilmez.  Aşılama, vücutta bir bağışıklık tepkisi oluşturmayı amaçlar ve gripken bağışıklık sistemi zaten zorlu bir savaşta olduğundan aşının etkili olma olasılığı düşer. Bu nedenle, grip semptomlarının varlığında hastalık belirtilerinin geçmesinden sonra grip aşısı yaptırılması gerekir.

 

Hamilelikte Grip Aşısı

Hamile kadınlarda grip nedeniyle gelişen komplikasyonlar arasında zatürre, hastaneye yatış ve erken doğum riski bulunur. Bu nedenle hamileliğinin ilk 3 ayından sonra kadınların grip aşısı yaptırması önerilir. Grip aşısı, hem hamile annenin hem de doğmamış bebeğin grip kaynaklı komplikasyonlara karşı korunmasını sağlar. Bebekler doğduğunda bağışıklık sistemleri tam olarak gelişmediğinden hamilelik sırasında anneden alınan antikorlar, bebeklerin grip enfeksiyonundan korunmasına yardımcı olur.

 

Çocuklarda Grip Aşısı

Grip virüsünün bulaşması son derece kolaydır. Özellikle çocukların bu virüsle temas etme riski yüksektir. Çocuğunuz okula veya kreşe gittiğinde, toplu taşıma araçlarına bindiğinde veya kalabalık yerlerde bulunduğunda grip virüsüne karşı açık hale gelir. Bu nedenle 6 ayın üzerindeki çocuklar için her yıl grip aşısı yaptırılması tavsiye edilir.

 

Grip Tedavisinde Antibiyotik Kullanılır mı?

Grip influenza virüsünün neden olduğu bir solunum yolu enfeksiyonudur. Antibiyotikler ise bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanıldığından ve virüsler üzerinde etkili olmadığından, grip tedavisinde antibiyotikler kullanılmaz.

Grip semptomlarını hafifletmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için antiviral ilaçlar kullanılabilir. Ancak bu ilaçlar, grip semptomları başladıktan sonraki ilk 48 saat içinde alınmalıdır. Böylelikle virüsün çoğalmasını yavaşlatarak semptomların şiddetini ve süresini azaltabilirler.

Grip tedavisinde medikal tedavinin yanı sıra dinlenme, bol sıvı alımı ve semptomlara yönelik rahatlama sağlayıcı yöntemler (buhar inhalasyonu, pastiller, burun spreyleri gibi) önerilir.