Evlilik Öncesi Yapılması Gereken Testler Nelerdir?
13.07.2023Evlilik öncesi testlerle tetkikler sonucunda alınacak sağlık raporu, ileride oluşabilecek sorunların önüne geçebiliyor. Kişi her ne kadar sağlıklı bir birey gibi görünse de bazı hastalıkların taşıyıcısı olabiliyor. Eşlerin kalıtsal veya sonradan edinilen hastalıklarıyla kan uyuşmazlıkları bu taramalarla saptanmakta ve tedavileri gerçekleştirilebilmektedir.
Evlilik öncesi yapılan testlerle kişilerin var olan hastalıkları ve risklerinin tespitinin yapılması önemlidir. Sağlık raporu almak, evliliğin gerçekleştirilebilmesi için yasal bir zorunluluktur. Peki evlilik sağlık raporu için gerekli testler nelerdir ve evlilik öncesi testler nerede yapılır?
Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır?
Sağlık raporu için gerekli testler Aile Sağlığı Merkezlerinde yapılabilmektedir. Birçok test ve röntgen filmi çekildiğinden, hastaneler gibi büyük sağlık kuruluşlarına başvurmak kişiye zaman kazandırabilir. Yine de hastanelerde düzenlenen raporların aile hekimi tarafından onaylanması gerekir.
Evlilik Öncesi Tarama Testleri
Kan grubu analizi ve hemogram: Çiftler çocuk sahibi olmayı düşündüklerinde kan uyuşmazlığı önemli bir sorun teşkil eder. Anne adayı negatif kan grubuna sahipken baba adayının pozitif kan grubuna sahip olması bu uyuşmazlığı ortaya çıkarır. Evlilik öncesi yapılan kan testleri sayesinde bu durum tespit edilir ve gerekli bilgilendirme ve yönlendirmeler yapılır.
Ayrıca kan testleri, kişinin Akdeniz anemisi ve/veya orak hücre anemisi taşıyıcısı olup olmadığının netleştirililmesi noktasında önemlidir. Orak hücre ve/veya Akdeniz anemisi testi sonucuna bağlı olarak, çift çocuk sahibi olmak istediğinde doğacak bebeğin bu anemi türlerine karşı korunması amaçlanır.
HIV enfeksiyonları (AIDS): AIDS bulaşıcı bir virüstür. Kişiye cinsel ilişkiyle, kan yoluyla, vücut sıvılarıyla veya anneden bebeğe transfer yoluyla bulaşabilir. HIV virüsü bağışıklık sistemini düşürdüğünden vücut direnci azalır, basit bir enfeksiyon bile ağır sonuçlara yol açabilir. Evlilik öncesinde yapılan HIV testiyle AIDS hastalığı veya taşıyıcılığı araştırılır.
HIV testi nasıl yapılır sorusu son zamanlarda sıklıkla gündeme gelmektedir, bu test genellikle alınan bir tüp kan örneğinin laboratuvar ortamında incelenmesiyle yapılır.
Hepatit B (HBsAg) taraması: Hepatit B karaciğere yerleşen, iltihaplanmaya yol açan ve zamanla karaciğeri tahrip eden bir virüstür. Kan yoluyla veya vücut sıvıları karışacak kadar yakın temasla bulaşır. Anne taşıyıcıysa doğum sırasında bebeğine de bulaş riski vardır. Türkiye'de de her 3 kişiden 1'inin Hepatit B virüsüyle karşılaştığı tahmin edilmektedir.
Hepatit B aşı ve korunma yöntemleriyle önlenebilir. Takibi yapılmadığında siroza ya da karaciğer kanseri gibi ciddi hastalıklara neden olabilir. Evlilik öncesinde yapılan hepatit B testiyle bu olasılıkların önüne geçilmiş olur.
Hepatit C taraması: Hepatit C, kan yoluyla bulaşan bir karaciğer hastalığıdır. Karaciğerde enfeksiyon varlığı sebebiyle yara oluşumuna, siroza ve karaciğer yetmezliğine sebep olabilir. Hepatit C testiyle tespit edilen virüs varlığında tedaviye kısa sürede başlanarak olumsuz durumların önüne geçilebilir.
Hepatit C testi nasıl yapılır konusunda kan testleri belirleyicidir. Sonuçlar genelde aynı gün içinde netleşir. Hastalık belirti vermeden ilerlediğinden evlilik öncesindeki rutin testlerle tespit edilerek tedaviye başlanabilir.
Sfilis (Frengi): Frengi vücudun dokularında hasarlara sebep olan enfeksiyonel bir hastalıktır. Tripona Pallidum bakterisinin cinsel ilişki, kan ya da doğum sırasında anneden bebeğine bulaşmasıyla meydana gelir.
Frengi tanısı için kan testi ya da oluşan küçük yaralardan alınan örneğin incelenmesi gerekir. Yapılan kan testine VDRL testi denir. VDRL testi nedir sorusu son zamanlarda sıklıkla arama motorlarında aranmaktadır, toplumda cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma veya hastalıkların tedavileri amaçlı olarak bu testlerin yapılması önemlidir.
Testin pozitif çıkması durumunda sağlık raporunda evlilik onayı verilememektedir. Bu hastalar 6 ay tedavi gördükten sonra tetkiklerini tekrarlar, sağlık sorunu giderildiyse evlilik engeli ortadan kalkar.
Evlilik öncesi SMA testi nasıl yapılır?
2022 yılı aralık ayından itibaren evlilik öncesi SMA testi zorunlu hale getirilmiştir. Aile Sağlığı Merkezlerinde ve hastanelerde erkekten alınan kan örneğinin incelenmesiyle hastalığın tespiti yapılır. Erkek SMA taşıyıcısı ise kadından da örnek alınarak test tekrarlanır.
Tüm bu tetkiklerin yanı sıra, erkeklerde düzenli üroloji kontrolleri ve kadınlarda kadın hastalıkları ve doğum muayeneleri yaptırmak önemlidir. Sağlıklı bir çocuk sahibi olmak, potansiyel risklerden korunmak ve taşıyıcı olunan hastalıkların tespiti için yasal olarak zorunlu olmasa da bu kontrollerin yapılması gerekir. Alınan bu önlemler sayesinde sağlık durumunun izlenmesi, erken teşhis ve tedavi imkanı, çocuk sahibi olma sürecinin sağlıklı bir şekilde yönetilmesi mümkündür.
