Akciğer Kanseri Belirtileri, Tanı ve Tedavisi
Akciğer Kanseri Nedir?
Akciğer diğer bütün organlar gibi milyonlarca hücreden oluşur ve bu hücreler bölünerek çoğalır. Hücrelerin kontrolsüz ve anormal şekilde bölünmesiyle akciğer kanseri meydana gelir. Akciğer kanseri dünya genelinde kanser kaynaklı hayatını kaybetme oranlarında ilk sıralarda yer alır. İlerlemiş tanı ve tedavi yöntemleri sayesinde hastalığın erken evrede teşhis edilebilmesiyle, iyileşme oranları artmaktadır.
Akciğerdeki tümör büyüdükçe diğer organlara sıçrama (metaztas) riski oluşur. Kanserli doku ileriki evrelerde karaciğer, beyin, kemikler ve böbreküstü bezleri gibi diğer çevre dokulara da ulaşarak yeni bir tehdit meydana getirebilir.
Akciğer Kanseri Neden Olur?
Akciğer kanseri neden olur sorusunu en basit haliyle yanıtlamak gerekirse, en yaygın risk faktörünün sigara olduğu söylenebilir. Akciğer kanseri vakaların yaklaşık %90’ını sigara içenler oluşturur. Diğer risk faktörleri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Çevresel maruziyetler akciğer kanserinin nedenleri arasında yer alır. Örneğin pasif içici olarak sigara dumanına maruz kalmak kansere yakalanma riskini arttırır.
- Hava kirliliği solunum yollarını ve akciğerleri doğrudan etkileyerek akciğer kanserine neden olabilir.
- Ailede kanser öyküsünün varlığı da akciğer kanserinde önemli bir rol oynar.
- Daha önce başka bir kanser türü için radyasyon tedavisi görülmesi akciğer kanseri geliştirme riskini arttırır.
- Uzun süre abseste maruz kalınması akciğerleri tahriş ederek kanser gelişimine neden olabilir. Asbest, sanayide sıklıkla kullanılan, beyaz toprak olarak da bilinen bir mineraldir. Ülkemizde kullanımı kot taşlamacılığına bağlı solunum yetmezliği geliştirmesi nedeniyle 2010 yılında yasaklandı. Ancak bu tarihten önce inşa edilen yapıların yıkımı, tamiratı, bakımı gibi gerekçelerle hala asbest solunabilmektedir.
- Arsenik, krom ve nikel gibi kansere neden olduğu bilinen diğer maddelere iş yerlerinde uzun süre maruz kalma da önemli bir risk faktörüdür.
- Madencilik, tersane işçiliği, boyacılık, döküm işçiliği, baca temizleyiciliği, petrokimya, cam seramik işçiliği gibi meslek kollarında çalışanların akciğer kanserine yakalanma olasılığı diğer insanlara göre daha yüksektir.
Akciğer Kanseri Ne Zaman Belirti Verir?
Genellikle erken evrede akciğer kanseri belirtisi meydana gelmez. Evre ilerledikçe akciğer kanserinin ilk belirtileri olan inatçı öksürükler görülmeye başlar. Kanlı balgam, nefes darlığı, kilo kaybı ve vücut ağrıları önemli şikayetlerdendir.
Akciğer kanserinde erken tanı oldukça önemlidir. Bu nedenle hastalık belirti vermese bile, özellikle 55 yaş üstü ve uzun yıllardır günde 1 paket sigara içen kişilerin düzenli olarak check up yaptırması önerilmektedir.
Akciğer Kanserinin Belirtileri
Öksürük dışında akciğer kanserinin bazı semptomları daha vardır. Akciğer kanserinin en sinsi 9 belirtisi;
- Göğüste hissedilen baskı,
- İştahsızlık,
- Nefes darlığı,
- Hırıltılı solunum,
- İstemsiz ve hızlı kilo kaybı,
- Ses kısıklığı,
- Yemek yerken zorluk çekmek,
- Vücutta bir enfeksiyon varlığını gösteren yüksek ateş,
- Yorgunluk ve sırt bölgesinde oluşan ağrılardır.
Kadınlarda akciğer kanseri belirtileri genellikle erkeklerdeki semptomlara paralel ilerler. Yine de kadın ve erkeklerde görülen akciğer kanseriyle ilgili araştırmalar hala devam etmektedir.
Akciğer Kanseri Evreleri Nedir?
Akciğer kanseri 4 evreyle sınıflandırılır:
Evre 1-2: Kanserli hücreler akciğer içerisindedir, henüz mediastinal enf düğümlerine yayılmamışlardır.
Evre 3: Bu aşamada kanserli hücreler akciğerlerin arasındaki lenf düğümlerine yayılmıştır.
Evre 4: Tümör karşı akciğere, akciğer zarına ve/veya diğer organlara yayılmıştır.
Akciğer Kanseri Tedavisi Nasıl Olur?
Akciğer kanserinde kesin tanı biyopsi yapılarak konur. Tümör akciğerin dış kısmında ise tomografi altında biyopsi yapılır. Hava yollarının içinin incelenmesine yarayan bronkoskopi de tercih edilen görüntüleme tekniklerindendir. Akciğer zarında su toplanmışsa (plevral effüzyon) bu sıvı örneği alınıp patolojiye gönderilir.
Akciğer kanseri tedavisi kişinin yaşına, genel sağlık durumuna, tümörün türü ve büyüklüğüne göre belirlenir. 1. ve 2. evre akciğer kanserinde öncelikli tedavi cerrahidir. Operasyonla kanserli doku tamamen çıkarılır. Bu hastalar en şanslı olanlardır, yaşam süreleri oldukça iyidir.
İlerleyen evrelerde ise cerrahi işleme ek olarak kemoterapi, immünoterapi ve/veya radyoterapi uygulanabilir.