Kemik Dansitometri
Kemik Dansitometri Nedir?
Kemik mineral yoğunluğunu ölçmek için yapılan teste kemik dansitometri (DEXA) denir. Kemik yoğunluğu ölçümü için günümüzde en çok kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde hasta, bir masada hareketsiz olarak yatar pozisyondayken hareketli bir kamera ve ışın kaynağı ile ölçüm yapılır ve elde edilen sonuçlar bilgisayar yardımı ile değerlendirilir. Bölgesel (bel omurları, kalça eklemi, el bileği gibi) ve tüm vücut analizleri yapılabilir. İşlem sırasında bir miktar radyasyon kullanılmaktadır.
Hangi Durumlarda Kemik Dansitometri Kullanılır?
Kemik dansitometri en çok osteoporoz hastalığının tanısı ve takibi için istenir. Osteoporoz, kemik kütlesinde azalma ve kemik dokusunun mikroskopik yapısında bozulma sonucunda kemikte kırık riskinin artmasına yol açan bir iskelet hastalığıdır.
Kadınlarda 40 yaşından sonra kemik kütlesinde azalmalar başlamaktadır. Bu durum menapoz ile birlikte daha çok hızlanmaktadır. Kadınlarda menapozun ilk on yılı için de kemik kütlesinin ortalama % 15’i, Erkeklerde ise tüm yaşam boyunca % 20-30 kaybolmaktadır. Kemik kütlesinindeki kayıp oranı arttıkça, kırık riski artmaktadır. Kemik dansitometri ile hem osteoporoz ve kırık riski hesaplanabilmekte hem de tedavi sonrası takip yapılabilmektedir.
Osteoporoz tanısı konulan ve tedavi verilen hastalarda kemik yoğunluğu ölçümü tekrarlama süresi ostreopozun derecesine ve verilen tedaviye göre değişmekle birlikte menapozdaki yüksek riskli hastalarda yılda bir, düşük riskli hastalarda 5 yılda bir omurga ve kalça kemik yoğunluğu ölçümü yapılmaktadır.
Kemik yoğunluğu ölçümü, menopoz dönemindeki kadınlar dışında;
- Ailesinde osteoporoz öyküsü bulununlara,
- 65 yaşın üzerinde olanlara,
- Vücudunda küçük düşmelerle kırık oluşanlara,
- Uzun süre yatağa bağlı kalan hastalara,
- Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı sonrasına,
- Diyabet ve/veya kronik böbrek hastalıklarına,
- Hormonal bozukluğu olan veya uzun süre hormon tedavisi gören hastalara yapılmalıdır.