Grip Aşısı Covid-19’a Karşı Koruyor Mu?

04.06.2020

Covid-19’un dünyada ve ülkemizde yarattığı olağanüstü durum hastalıkla ilgili pek çok soruyu gündeme getirdi. Bunlardan biri de influenza (grip) ve pnömokok (zatürre) aşılarının Covid-19’a karşı koruyucu olup olmadığı sorusu.

Grip (influenza) genellikle yıl içerisinde Ekim ayından başlayarak Mart sonu Nisan başına kadar olan dönemde sık görülen oldukça bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Bu aylar mevsimsel grip hastalığı aktif dönemidir ve her yıl görülmektedir. İnfluenza virüsleri yapısal özellikleri nedeniyle her yıl yapısal değişime uğrarlar. Hastalıktan korunmada en etkili yöntemin grip aşısı olduğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından her yıl vurgulanmaktadır. Grip aşısı içerisinde bir önceki yıl toplumu en çok hastalandırılan virüsleri içeren 3 veya 4 alt tip influenza virüsü aşı içerisine dahil edilmekte ve her yıl aşı yeni hazırlanmakta, bir önceki yılın aşıları kullanılmamaktadır.

İnfluenza virüsleri hasta kişiden diğer kişilere kolaylıkla bulaşabilmekte, insanların kapalı alanlarda daha çok vakit geçirdikleri kış aylarında hastalık en yoğun dönemine ulaşmaktadır. Grip genellikle hasta olan kişilerin konuşma, öksürme ve hapşırma gibi davranışları ile saçılan ve virüs içeren damlacıkların, hasta kişiye 1 metre ve daha yakın olan kişilerin ağız, burun ve göz mukozalarına geçmesi ile bulaşmaktadır. Daha nadir olarak virüs içeren damlacık ile kirlenmiş, kontamine olmuş yüzeylere, araç ve gereçlere kişilerin önce elleri ile dokunması ve sonrasında ellerini ağız, burun veya gözlerine götürmeleri ile de bulaşabilmektedir. Görüldüğü gibi bulaşma yolu Covid-19 çok benzerdir. Aynı şekilde her iki hastalığın da risk grupları da benzerlikler gösterir.

İnfluenza için Risk Grupları

65 yaş ve üzeri ve 2 yaş altı kişiler,
6 ay- 18 yaş arasında olup uzun süre aspirin kullanması gerekenler
Şeker hastalığı dahil herhangi bir metabolik hastalığı olanlar,
Astım dahil kronik solunum yolu hastalığı olanlar,
Kronik böbrek hastalığı olanlar
Kronik kalp ve damar sistemi hastalığı olanlar
Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı olanlar, kanser hastaları, immunsupresif ilaç kullananlar, HIV/AIDS hastaları)
Huzurevi, bakımevi vb. ortamlarda yaşayanlar
Aşırı kilolu olanlar
Gebeler

Covid 19 için Risk Grupları

60 yaş ve üzerinde olan kişiler,
Kalp-akciğer rahatsızlığına sahip olanlar (koah ya da tüberküloz gibi),
Bağışıklık sistemi zayıf ve vücut direnci düşük olan kişiler,
Diyabet ve tansiyon hastalığı gibi kronik rahatsızlığı bulunan insanlar,
Kanser hastalığı teşhisi konulan ve bu hastalığa karşı tedavi gören kişiler,

Grip aşısı görüldüğü gibi influenza virüslerine karşı koruma sağlar, içeriğinde Covid-19'a neden olan virüse karşı koruyucu kısım yoktur. Ancak olası bir Covid-19, risk faktörleri ve bulaşma yolları açısından influenza açısından da risklidir. Bu durumda influenzaya karşı aşılı olmak ölüm ve sakatlık olasılığını düşürecek, sağ kalımı arttıracaktır.

Pnömokok (zatürre) aşısına gelirsek, bu çok tehlikeli hastalığın aşıyla koruma altına alınması gereken risk grubu şöyledir:

65 yaş üzeri,
Ayrıca 2 yaş üzerinde kronik organ hastalığı olanlar,
Bağışıklık sisteminde zayıflığı olanlar,
Kanser tedavisi gören kişiler,
Şeker hastaları,
Bakım evlerinde yaşayanlar,

Pnömokok aşısı koronaya karşı direkt koruma sağlamaz, ancak Covid-19 hastalarındaki akciğer hasarı bu ölümcül olabilecek bakteriyel infeksiyonu kolaylaştırabilir, aşı da bunun olmasını engeller.

Açıklanan bu riskler nedeniyle influenza ve pnömokok aşılarını olmak Covid-19’un daha hafif geçirilmesini sağlayabilir.

Uzm. Dr. Aslıhan Demiral

Mikrobiyoloji