El Ayak Hastalığı Nedir?
El ayak hastalığı, bir virüsün neden olduğu ve genellikle çocuklarda görülen bulaşıcı bir enfeksiyondur. Hastalık, ağız içinde ve etrafında yaralar, ellerde, ayaklarda ve bazen bacaklarda veya kalçalarda döküntü ve kabarcıklarla kendini gösterir. Genellikle rahatsız edici olsa da, ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz. Tedavi edilmesi gereken durumlar hariç, semptomları hafifletmek için çeşitli yöntemler uygulanabilir.
El Ayak Hastalığının Nedenleri nelerdir?
-
Koksaki Virüsü: El ayak hastalığının en yaygın nedenidir. Koksaki virüsünün A grubu serotipleri, hastalığa yol açar.
-
Enterovirüsler: Koksaki virüslerinin yanı sıra, diğer enterovirüsler de el ayak hastalığına neden olabilir.
-
Bulaşıcı Yollar: Virüs, hasta kişilerin öksürük, hapşırık ve temas yoluyla yayılır. Ayrıca, enfekte yüzeylerle temas veya kirli ellerle ağız, burun ve gözlere dokunmak da bulaşma yollarındandır.
-
Hijyen Eksiklikleri: Özellikle kişisel hijyenin yetersiz olduğu ortamlarda virüs daha kolay yayılabilir.
-
Küçük Yaş Grubu: El ayak hastalığı genellikle 10 yaş altı çocuklarda görülür, çünkü bu yaş grubundaki çocuklar genellikle hijyen kurallarına tam olarak uymazlar ve enfekte kişilerle daha yakın temas halindedirler.
-
Kalabalık Ortamlar: Okul, kreş veya çocuk bakımevi gibi kalabalık ortamlarda hastalığın yayılma riski yüksektir.
El Ayak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
El ayak hastalığının belirtileri genellikle virüsle enfekte olduktan birkaç gün sonra ortaya çıkar. Bu belirtiler arasında hafif ateş, boğaz ağrısı ve iştahsızlık yer alır. Ağız içinde, özellikle dil, diş eti ve yanakların iç kısmında küçük, kırmızı ve ağrılı yaralar oluşabilir. Ayrıca, ellerde, ayaklarda, bacaklarda ve kalçalarda kırmızı döküntüler ve sıvı dolu kabarcıklar görülebilir. Bu döküntüler kaşıntılı veya ağrılı olabilir. Hastalık genellikle 7-10 gün içinde kendiliğinden geçer, ancak oldukça bulaşıcıdır.
El Ayak Hastalığının Tanısı Nasıl Konulur?
El ayak hastalığının tanısı, genellikle hastanın klinik belirtilerine ve fizik muayene bulgularına dayanarak konulur. Doktor, hastanın öyküsünü dinledikten sonra ağız içi yaraları, el ve ayaklarda döküntü ve kabarcıkları değerlendirir. Tanı için genellikle laboratuvar testlerine gerek yoktur, ancak şüpheli durumlarda virüsün tespiti için boğaz kültürü, dışkı örneği veya kan testleri yapılabilir. Bu testler, diğer benzer hastalıkları ekarte etmek ve kesin tanı koymak amacıyla kullanılabilir.
El Ayak Hastalığına Ne İyi Gelir?
El ayak hastalığının tedavisi, semptomları hafifletmeye yöneliktir. Ateş, ağrı ve rahatsızlık için parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesiciler kullanılabilir. Ağız içi yaralar nedeniyle yemek yemekte zorlanılıyorsa, soğuk ve yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Bol sıvı tüketimi, dehidrasyonu önlemek için önemlidir. Ayrıca, tuzlu veya asitli yiyeceklerden kaçınmak, ağız yaralarının tahriş olmasını engeller. Ciltteki döküntü ve kabarcıkların rahatlaması için ise serin kompres uygulanabilir. Ellerin sık sık yıkanması, bulaşıcılığı azaltmak için önemlidir.