Ateroskleroz (Damar Sertliği) Nedir?

Kardiyoloji

Adınız Soyadınız *

Cinsiyetiniz *

Kadın Erkek

Cep Telefonunuz *

E-mail Adresiniz

Onay *

Hizmet sunumu için kişisel bilgilerimin kullanılmasına izin veriyorum. 6998 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında bilgilendirmeye ulaşmak için tıklayınız. KVKK Politikamız

Doğrulama Kodu *

Gönder

Ateroskleroz, damar duvarlarının içinde yağ, kolesterol, kalsiyum ve diğer maddelerin birikmesiyle oluşan bir hastalıktır. Bu birikim, plak adı verilen sert yapılar oluşturur ve zamanla damarları daraltarak kan akışını engelleyebilir. Damar sertliği, kalp ve beyin gibi hayati organlara giden kan akışını etkileyerek kalp krizi, inme ve diğer ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Aterosklerozun Nedenleri Nelerdir?

Aterosklerozun gelişiminde etkili olan birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar, hastalığın ilerlemesi açısından kritik rol oynar:

1. Yüksek Kolesterol: Kandaki LDL (kötü) kolesterol seviyesinin yüksek olması, damar duvarlarında yağ birikintilerinin artmasına yol açar. Bu plaklar, zamanla damarların daralmasına neden olur ve kan akışını engelleyerek kalp ve beyin sağlığını tehdit eder.
2. Yüksek Tansiyon: Hipertansiyon, damarların iç yüzeyine baskı yaparak hasar oluşumuna sebep olur. Bu durum, ateroskleroz riskini artırır ve damar duvarlarının kalınlaşmasına, sertleşmesine yol açar. Bu durum da kalp krizi ve inme riskini yükseltir.
3. Diyabet: Yüksek kan şekeri seviyeleri, damarları olumsuz etkileyerek inflamasyon ve hasara neden olur. Diyabet, vücudun insülin kullanımını etkilediğinden, lipid metabolizmasını da bozarak kolesterol seviyelerinin artmasına yol açmaktadır.
4. Sigara Kullanımı: Sigara içmek, damarların daralmasına ve iç yüzeylerinin hasar görmesine neden olur. Nikotin, damarların büzülmesine ve kan akışının azalmasına yol açarken, diğer zararlı maddeler de plak oluşumunu hızlandırır.
5. Obezite: Aşırı kilo, insülin direncini artırarak metabolik sendromun gelişmesine zemin hazırlar. Obezite, yüksek kolesterol ve kan basıncı gibi diğer risk faktörlerini de tetikler, bu da ateroskleroz riskini artırır.
6. Hareketsizlik: Fiziksel aktivite eksikliği, kilo alımına ve obeziteye yol açar. Ayrıca, hareketsizlik kalp sağlığını olumsuz etkileyerek kan basıncını artırır ve lipid profili üzerinde olumsuz etkilere neden olur.
7. Genetik Faktörler: Ailede ateroskleroz veya kalp hastalığı öyküsü olan bireylerde hastalık riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, bireylerin kolesterol seviyeleri, kan basıncı ve diğer metabolik süreçleri üzerinde etkili olabilmektedir.

Bu faktörlerin bir araya gelmesi, aterosklerozun gelişim sürecini hızlandırabilir. Bu nedenle, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinmek ve risk faktörlerini yönetmek oldukça önemlidir.

Ateroskleroz (Damar Sertliği) Belirtileri Nelerdir?

Ateroskleroz, başlangıçta belirgin belirtiler göstermediği için sinsi bir hastalıktır. Ancak zamanla ilerledikçe bazı semptomlar ortaya çıkabilir. İşte bu belirtilerin daha detaylı açıklamaları:

1. Göğüs Ağrısı (Angina): Ateroskleroz, kalbe giden kan akışını kısıtlayarak göğüs ağrısına neden olabilir. Bu ağrı, genellikle fiziksel aktivite, stres veya aşırı heyecan sırasında ortaya çıkar. Kişiler, göğüslerinde sıkışma veya baskı hissi yaşarlar. Angina, kalp kasının yeterince oksijen alamadığı durumlarda ortaya çıkar ve genellikle dinlenmeyle geçer.
2. Nefes Darlığı: Kalp, kanı yeterince pompalayamıyorsa, akciğerlere giden oksijenli kan miktarı azalır. Bu durum, nefes darlığına yol açabilir. Özellikle fiziksel aktivite sırasında veya dinlenme anlarında bile nefes almakta zorluk çekme hissi, aterosklerozun bir belirtisi olabilir.
3. Yorgunluk: Ateroskleroz, vücudun genel enerji seviyelerini etkileyerek yorgunluk hissi oluşturabilir. Birey, günlük aktivitelerini yaparken bile aşırı yorgunluk hissi yaşayabilir. Bu durum, yeterli kan akışının olmaması nedeniyle organların ihtiyaç duyduğu oksijeni yeterince alamamasından kaynaklanır.
4. Bacaklarda Ağrı: Ateroskleroz, bacaklara giden kan akışını azaltarak, genellikle yürüme veya egzersiz sırasında bacaklarda ağrı veya kramp hissi oluşturabilir. Bu durum "periferik arter hastalığı" olarak bilinir ve bacak kasları, yeterince kan alamadığı için ağrı hisseder. Dinlenme ile bu ağrı genellikle geçer.
5. Baş Dönmesi veya Bayılma: Beyne yeterli kan gitmemesi, baş dönmesine veya bayılmaya neden olabilir. Bu durum, ani hareketlerde veya uzun süre oturduktan sonra ayağa kalkıldığında ortaya çıkabilir. Beyin, oksijen ve besin maddelerini yeterince alamadığında, bu tür semptomlar yaşanabilir.

Bu belirtiler, aterosklerozun ilerlemesiyle daha belirgin hale gelir. Eğer bu tür semptomlar yaşıyorsanız, derhal bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önleyebilir ve sağlığınızı koruyabilir.

Ateroskleroz (Damar Sertliği) Kimlerde Görülür?

Ateroskleroz her yaşta ortaya çıkabilir; ancak bazı faktörler hastalığın gelişim riskini artırır:

1. Yaş: 40 yaş üstü bireylerde risk artar.
2. Cinsiyet: Erkeklerde hastalık riski kadınlara göre daha fazladır, ancak menopoz sonrası kadınlarda risk oranları artmaktadır.
3. Aile Öyküsü: Ailede kalp hastalığı öyküsü olanlar risk altındadır.
4. Yaşam Tarzı: Sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite eksikliği, sigara içme gibi faktörler hastalığın gelişimini olumsuz yönde etkiler.

Ateroskleroz (Damar Sertliği) Tanısı Nasıl Konur?

Ateroskleroz tanısı genellikle şu yöntemlerle konur:

1. Fizik Muayene: Doktor, hastanın genel sağlık durumunu değerlendirir ve kan basıncını kontrol eder.
2. Kan Testleri: Kolesterol seviyeleri ve kan şekeri düzeyleri ölçülerek risk faktörleri değerlendirilir.
3. Görüntüleme Yöntemleri:
   • Ultrason: Damarların durumu hakkında bilgi verir.
   • Damar Anjiyografisi: Damarların içindeki plakları görüntülemek için kullanılır.
   • BT Anjiyografi: Damarların detaylı görüntülerini çıkarır.
4. Ekokardiyografi: Kalbin pompalama gücünü değerlendiren bir testtir.

Ateroskleroz (Damar Sertliği) Tedavisi Nasıldır?

Ateroskleroz tedavisi, hastalığın ilerleme durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri arasında:

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
   • Sağlıklı beslenme: Düşük yağ ve kolesterol içeren bir diyet benimsemek.
   • Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta düzeyde fiziksel aktivite.
   • Sigara bırakma: Sigara içmeyi bırakmak damar sağlığını iyileştirir.
2. İlaç Tedavisi:
   • Kolesterol düşürücü ilaçlar (statinler).
   • Kan basıncını kontrol altına alan ilaçlar.
   • Kan pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar.
3. Girişimsel Yöntemler:
   • Anjiyoplasti: Damarı açmak için balon ile genişletme işlemi.
   • Stent: Genişletilen damarın açık kalmasını sağlamak için metal bir ağ yerleştirilmesi.
   • Cerrahi Müdahale: Şiddetli vakalarda, damardaki plakların cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

Ateroskleroz, yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli sağlık kontrolleri ile yönetilebilir. Erken tanı ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek için oldukça önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, ateroskleroz riskini azaltmanın en etkili yoludur.

Unutulmamalıdır ki, sağlık sorunlarıyla ilgili her zaman bir sağlık profesyoneline danışmak en doğru yaklaşım olacaktır.