Sorularla Çocuk Diş Sağlığı
01.11.2019
Sorularla Çocuk Diş Sağlığı
Çocuklarda ilk diş kontrolü ne zaman olmalı?
- Dünya Sağlık Örgütü; ilk diş hekimi muayenesinin, ilk diş çıktıktan sonra yapılmasını (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) önermektedir.
Çocuk diş hekimlerinin normal diş hekiminden farkı nedir?
- Çocuk diş hekimleri, doğumdan süt dişlerinin tamamen değiştiği döneme kadar olan yaş grubu çocukların, ağız ve diş sağlığı konusunda uzmanlaşmış hekimlerdir. Çocuk diş hekiminin amacı; çocukta diş hekimi korkusunun oluşmamasını ve diş tedavilerinin çocukta travma yaratmadan yapılmasını sağlamaktır.
Neden dişler çürümemiş de olsa çocuk diş hekimine gitmeliyiz?
- İlk çocuk diş hekimi ziyareti, hem çene ve diş gelişiminin düzenli gelişimi için ağız muayenesi; hem de ağız-diş bakımı hakkında beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ile ilgili özel bilgiler verebilmesi açısından çok değerlidir. Aslında amaç çocuğun sağlıklı dişlerle tüm ömrünü geçirmesini sağlamaktır.
Peki ilk muayenede neler yapılır?
- Çocukla klinik ortamında tanışıp kullandığımız diş hekimliği aletleri çocuğa tanıtılır. Hatta yaşı da uygunsa onun da kullanmasına izin verilir. Ailelere doğru beslenme, etkin diş fırçalama, diş sürme zamanları ve koruyucu uygulamalar hakkında bilgi verilir. Daha sonra aileyle birlikte çocuğa özel kontrol ve takip programı oluşturulur.
Dişler ne zaman fırçalanmaya başlanmalı?
- İlk süt dişi ağız içinde görülür görülmez dişler temiz tutulmalıdır. Öncelikle diş etleri içme suyuyla ıslatılmış bir gazlı bezle temizlemeye başlanması gerekiyor. Bebeklerin diş çıkarma ayları değişken olduğundan spesifik olarak bir ay söyleyemiyoruz. Bazı bebekler dört aylıkken diş çıkarmaya başlayabiliyor; bazıları da 13. veya 14. aydan sonra. Fakat ek gıdaya geçişin ardından -ağızda diş olsa da olmasa da- özellikle gece yatmadan önce bebeklerin diş etlerini içme suyuyla ıslatılmış bir gazlı bezle temizlemeyi tavsiye ederim. Bebeğin ilk alt ön keser dişi sürdüğünde mekanik temizlik önemli olduğundan macunsuz olarak fırçalanması yeterli olur. Daha sonra hekimin kontrolü sonrasında çürük risk grubuna göre çocuğun kullanması gereken diş macununa karar verilir.
Süt dişleri ne zaman çıkarlar?
- Bebeğiniz doğduğunda, herhangi bir diş eksikliği olmaması durumunda 20 tane süt dişi çenesinde hazır olarak çıkmayı bekler ve yaklaşık 6. ayda sürmeye başlar. Süt dişlerinin sürmesi 3 yaşında tamamlanır. Her çocuğun gelişimi farklı olabileceğinden bu süreler değişebilir.
Neden süt dişleri tedavi edilmelidir?
- Süt dişleri, çiğneme ve beslenmeyi sağlayarak büyüme ve gelişime yardımcı olmaktadır. Süt dişlenmede meydana gelen sorunlar, büyüme ve gelişimin olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır. Süt dişleri, çene kemiğinin büyümesini uyarmakta ve daha sonra onların yerlerine sürecek olan daimi dişlerin yerlerini korumaktadır. Süt dişleri aynı zamanda konuşma açısından son derece önem taşımaktadır. Özellikle ön dişlerin eksikliğinde birçok ses tam olarak söylenememektedir. Süt dişlerinin tamamen değişecek olması nedeniyle bu dişlerde oluşan problemlerin ciddiye alınmaması yapılabilecek en büyük hatadır.
Çocuklarda dişe travma geldiğinde ilk olarak ne yapılmalı?
- Daimi(kalıcı) dişlenme döneminde, diş kırıldıysa ve kırık parça bulunabildiyse kırık parça süt içerisine konularak en kısa sürede çocuk diş hekimine başvurulmalıdır.
Çocuklarda dişe gelen travmalar ne gibi sorunlara sebep olmaktadır?
- Süt dişlerinin travma sonucu erken kayıpları, aynı zamanda ark boyunda kayıplara neden olan istenmeyen süt ve daimi diş hareketlerine sebep olabilmektedir. Ark boyunda meydana gelen eksiklik ciddi ortodontik bozuklukların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ayrıca ön dişlerin eksikliği, çocuklarda ciddi bir estetik kaygı oluşturabilmekte, beraberinde birçok psikolojik soruna neden olabilmektedir.
Tuğçe Çetinkaya
Pedodonti Uzmanı